ZENGİNLİKTE DÜNYA İMPARATORU ROTHSCHILDLER(ROÇILDLAR AİLESİ) VE OSMANLI DEVLETİNİN İLİŞKİLERİ

Osmanlı devleti 1838 yılında İngilizlerle yaptığı Balta Limanı Antlaşması (2.Mahmut ve Kraliçe Viktorya'nın imzaladıkları) ile Avrupa sermayesinin etkisine kapılmış, bu tarihten itibaren Osmanlı'nın ekonomik sahasına girmiş oldular. İşte bu Avrupalı tüccarlardan biride bugün dünyanın en zengin ailelerinden Roçıldlar, Osmanlı devleti ile 90 yılı aşkın ilişkilerini Prof. Dr. Mustafa Balcıoğlu ve Doç.Dr. Sezai Balcı  belgeler ışığında ortaya çıkardılar.

Roçıldlar ailesi ile Osmanlı devleti arasındaki ilk ilişkiler 1828-1829 Osmanlı-Rus Harbi yıllarında başlamıştır. Tuna boyundaki Türk Ordusunun gerekli ihtiyaçları Roçıld ailesi tarafından temin edilmiştir.2.Mahmut zamanında Roçıldları temsilen Nathanielde Roçıld 1834’de İstanbul'a gelmiş ve 2.Mahmut'la cuma sabahı görüşmüştür. Bu görüşmenin esasları; Osmanlı'nın Yunan devletinin varlığını tanıyınca, Yunan devletinin Osmanlıya ödeyeceği tazminatı teslim etmek ve Osmanlı'da 36 çeşit gümüş paranın kullanılmasıyla ilgili para reformunu gerçekleştirmekti.2.Mahmut döneminde Mustafa Reşit Paşa başta olmak üzere bazı devlet adamlarının Roçıldlar’dan borç para alınmasını teşvik etmiş iseler de 2.Mahmut kabul etmemiştir. Özellikle o dönemde Avrupa'da etkili Avusturyalı diplomat  Metternich, Osmanlı'nın Roçıldlar’dan borç alması için girişimlerde bulunmuştur.

 

Kırım harbi öncesi ve savaş sırasında Roçıldlar ile Osmanlı Devleti arasındaki ilişkiler gelişmiştir.Roçıldlar Osmanlı Devleti'ne savaş malzemesi temin etmiştir. Osmanlı Devleti 1852 yılında 23 yıllığına borç alma mukavelesi imzalamış, ancak Abdülmecid tarafından onaylanmamış, Osmanlı Devleti’de büyük miktarda tazminat ödemek durumunda kalmıştır. Bu borcu ödemek için Roçıldlar'dan alınan borçla borç kapatılmıştır.Roçıldlar Kırım Harbi sırasında İstanbul Boğazı’nın her iki yakasına inşa edilecek Fenerler için de borç vermiştir. Osmanlı Devleti ilk defa Kırım Harbi sırasında Roçıldlar’dan uzun vadeli 5 milyon sterlin borç almıştır. Bu borca İngiltere ve Fransa kefil olmuşlardır. Osmanlı Devleti Roçıldlar’dan,2.Abdulhamit döneminde 1891 ve 1894 tarihlerinde olmak üzere iki defa borç almıştır.1891’de 6 milyon sterlin ödeme süresi 60 yıl, 1894’te 8 milyon sterlin, ödeme süresi 61 yıllıktı. Osmanlı Devleti 1854 Kırım Harbin'den 1.Dünya Harbi’nin sonuna kadar olmak üzere 41 defa batılı ülkelerden borç almış, bu borçlardan 1855, 1891 ve 1894 tarihli olanlar Roçıldlar ailesinden alınan borçlardır.

 

Abdülmecid, Abdülaziz ve 2.Abdulhamit, Roçıld aile fertlerine birçok defa nişan vermişlerdir. Abdülmecid ve Abdülaziz dönemlerinde 2. ve 3. dereceden nişanlar verilmiştir. 2.Abdulhamit 1888’de Roçıldlar’ın Paris grubu lideri Mayer Alphonse'ye 1.dereceden, kızı Bettina Carolina'ya ise Şevkat Nişanı vermiştir. Ayrıca 2.Abdulhamit, Roçıldlar’dan Natty Mayer’de Roçıld'a çok kıymetli bir mücevher kutusu hediye etmiştir. Abdülaziz zamanında zayıflayan ilişkiler 2.Abdulhamit döneminde her yönüyle gelişme göstermiştir.Roçıldlar, Osmanlı'nın bir parçası olan Filistin'de koloniler kurdular. 2.Abdulhamit döneminde yasadışı olarak Filistin'e gelen Yahudilere yerleşme ve tarım izni verilmemesine rağmen, Osmanlı yönetimi Filistin'de yaşayan Musevilerin toprak satın almalarına izin vermiştir. Böylece bu durum Filistin'de Yahudiler ‘in kalıcı olmalarına neden olmuştur. Filistin’e yerleşen Yahudiler, Roçıldların kolonilerinde yaşamaya, yerleşmeye ve tarım yaparak yeni bir yurt kurmalarına neden olmuştur.Hayfa'dan Yafa'ya kadar uzanan düzlük boyunca arazi satın alan Baron Edmond James de Roçıld'ın arazisinde 40 yerleşim yeri oluşturulmuş, 1908 yılına gelindiğinde Musevi nüfus Rusya ve Avrupa'dan göçler sonucu 80 bine Osmanlı Devlet adamlarından , Mustafa Reşit Paşa, Fuat Paşa, Ahmet Cevat Paşa, Kamil Paşa, Ahmet Rıza Bey ve mason Cavit Bey'in Roçıldlar ailesiyle yakın ilişkilerde bulundukları belgelerden anlaşılmaktadır.

 

Roçıldlar Osmanlı ile ilişkilerinde oldukça stratejik davranmışlar, Osmanlı'nın zayıf zamanlarını fırsat bilerek kendi lehlerine çevirmişlerdir. 3.Napolyon Kırım Harbi sırasında İstanbul elçiliğine A.Edvard Thauvenel'i atamıştı. Elçinin yakın akrabası olan Fantmagene 1856-1858 yıllarında İstanbul'da yaşadıklarını kitaplaştırmıştır. Elçinin akrabası,Keçizade Fuat Paşa için şöyle ifade kullanmıştır: "Fuat Paşa yerinde kurduğu sözleriyle ünlüydü. Bir seferinde bizlerle sohbet ederken; Osmanlı Bankası Müdürü’nün geleceğini haber verdiler. Fuat Paşa “Umarım bu geliş yol yapabilmek için Hükümeti’me sermaye bakımından yararlı olur. Ama bu yol bizi nereye götürür ki? İFLASA tabi. “İşte Fuat Paşa’nın bu kehanetinden 20 sene sonra Osmanlı devleti, maliyesinin iflas ettiğini yayınladığı "Ramazan Kararnamesi “ile duyurmuştu. Osmanlı maliyesini iflasa götüren yol,1838 Balta Limanı antlaşması ile Osmanlı'nın açık pazar haline gelmesi ve dışarıdan alınan büyük miktardaki borçlar sebep Filistin'de Siyonist İsrail Devleti'nin inşası için ilk adımları Baron Edmond James de Roçıld atmıştır. Baron Roçıld, Filistin'de satın aldığı topraklarda tarım yapılabilmesi için 30 yaşındaki genç Ziraat Mühendisi Aaron Aaronsohn'u göndermiş, genç mühendis başarılı çalışmalar yapmış, 1.Dünya savaşı sırasında kız kardeşi Sarah'la birlikte kurdukları NİLİ ÖRGÜTÜ ile Osmanlı’ya karşı savaşan İngilizlere büyük destek sağladılar. Çok ilginç ve de acıdır ki Şam Valisi Cemal Paşa'nın danışmanlığını yapmış, kariyerini kullanarak Türk Ordusunun durumu ile ilgili bilgileri toplayarak İngilizlere aktarmıştır. Özellikle Osmanlı'nın Kanal Harekatı’ndaki saldırı, savunma ve taktik bilgilerini öğrenerek İngiliz generali Allenby'e vermiştir. Baron Roçıld, Rusya'dan gelen Yahudiler için çürüyen İmparatorluğun ihmal edilmiş köşesi Filistin'de koloniler kurarak toprak satın almaya başlamıştır.

 

Osmanlı yönetimindeki Filistin'i 1887, 1893, 1899 ve 1914 yıllarında olmak üzere dört defa ziyaret etmiştir.Son Filistin ziyaretini 1925’te yapmış 1934’de ölmüştür.1954 yılında mezarı Paris'ten Filistin'e nakil töreninde İsrail Cumhurbaşkanı Weizmann ve Başbakan David Ben Gurion yaptıkları konuşmada "hiç kimse ondan daha fazla İsrail'e hizmet etmemiştir “tabirini kullandılar. İngiltere’nin Filistin'e olan ilgisi Yahudi asıllı Başbakan Benjamin Disraeli döneminde artmıştır. 1877-1878 Osman-Rus Harbinde Osmanlı'nın güçsüzlüğü ortaya çıkınca, Musevilerin Filistin'e yerleştirilmesi projesini 2.Abdulhamit'e sunmuşsa da olumsuz cevap almıştır. Başbakan Benjamin Disraeli, kendi kendine İbranice birşeyler mırıldanarak 1881’de ölünce muhacir Yahudilerin Filistin'e yerleştirilmesi projesini Roçıldlar ailesinin ele aldıkları görülmektedir. 2.Abdulhamit'in yasaklamasına rağmen Rusya ve diğer Avrupa ülkelerinden muhacir Yahudiler Suriye ve Filistin'e gelerek yerleşmeye başladılar. Bu yerleşme Roçıldlar ailesinin himayesinde olmuştur.

 

Roçıldların Filistin'de kurdukları ilk koloni "Rishon le Zion" anlamı "Siyonda İlk"tir. 1948 de kurulan Siyonist İsrail Devleti'nin ilk Başbakanı ve aynı zamanda İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu David Ben Gurion 20’li yaşlarında bu kolonide çalışmıştır.Roçıldlar, Filistin'de Musevilerin iskân edilebilmesi için her yolu denemişler, özellikle rüşvet yoluyla Filistin'de toprak elde etmişlerdir. 2.Abdulhamit'in yasaklarına rağmen Roçıldlar, Suriye ve Filistin'deki yöneticilere rüşvet vererek muhacir Musevileri getirip koloniler kurmaya devam etmişlerdir. 1897’de Osmanlı Yunan savaşı sırasında Suriye'deki Ahmet Vefik Paşa'nın arazisini satın almışlar ve muhacir Musevileri yerleştirmişlerdir.  1909’da 2.Abdulhamit tahttan indirilince İttihatçılar ile Roçıldlar arasında yakınlaşma olmuş, Abdülhamit Han'ın Filistin politikası değişime uğramış, Roçıldlar Suriye'deki "Hazine-i Hassa” arazilerini satın aldılar.Roçıldların Filistin'deki Siyonist hareketlerinin farkına varan İttihat ve Terakki Hükümeti gerekli tedbirleri almak için Emniyet ve Teşkilatı Mahsusa'ya gerekli talimatları vermiştir.Teşkilatı Mahsusa'da Filistin'de Siyonist faaliyetleri takip için bir masa kurulmuştu. Bu masanın  çalışanları İsmail Hami Danişmend, Sami Süreyya, Ziya Efendi ve Ferit Efendi'lerdi.

 

Roçıldlar, İttihat yönetimindeki Osmanlı Devleti'ne borç vermek için girişimde bulundular. 1926 Mustafa Kemal'e İzmir suikastına adı karışan, hakkında idam cezası verilen Roçıldların girişimlerine rağmen idam edilen ünlü Maliye Nazırı Mason Cavit Bey hatıratının 25 Şubat 1914 günkü günlüğüne şu notu yazmıştı: "Bugün Kelekyan'la görüştüm. İstanbul gümrükleri karşılık gösterilmek ve her gün Roçıld Bankası namına bir fonsiyer tevdi olunmak üzere Londra'da daha dün bir fiyatla 150 milyon kadar bir istikrar yapılabileceğini ümit ediyor,Roçıldlarla görüşüp bana malumat getirecek".Kelekyan, Roçıldların İstanbulda'ki mutemedidir. Yapılan teklif gerçekleşmemiştir.1.dünya savaşı devam ederken 1917’de İngiliz kuvvetlerinin Filistin'de ilerlemeleri üzerine, İngiliz Dışişleri Bakanlığının odasından elinde bir mektupla çıkan Sir Mark Sykes, İsrail Devleti'nin ilk Cumhurbaşkanı seçilecek Haim Weizman'a "Weizman bir oğlumuz oldu “diye seslenmiştir. İngiliz Dışişleri Bakanı Balfour'un girişimleri sonucu İngiliz Hükümeti tarafından Filistin'de Siyonist Yahudi devletinin kurulması gelişmesinin en önemli adımı kabul edilen "Balfour Deklarasyonu" nun sonucunda Roçıldlara yazılan İngiliz Dışişleri Bakanlığının mektubu şu şekilde yazılmıştı: "Dışişleri Bakanlığı 2 Kasım 1917 saygıdeğer Lord Roçıld Majesteleri hükümeti adına kabineye sunulan ve kabul edilen Yahudi Siyonist isteklerini sempati ile karşılayan müteakip deklarasyonu iletmekten memnuniyet duyarım. Saygılarımla Arthur James Balfour.

 

Roçıldlar ailesinin kontrolünde ki Siyonist hareket Theodor Herzl ve Haim Weizman'ın sessiz ve derinden sabırla uyguladıkları "Filistin'in Yahudileştirilmesi hareketi “başarıya ulaşacaktır. Ocak 1919’da Şerif Hüseyin'in oğlu Faysal ile Haim Weizman Akabe'de buluşarak Filistin'de Yahudi yurdu kurulması konusunda anlaşmaya varmışlardı. Böylece Araplar, Filistin'de Siyonist İsrail Devleti'nin kurulmasına giden yolu açmışlardır. 1.Balkan Harbi sırasında Yunanlıların Selanik'i işgal ettiği, Bulgarların Çatalca önlerine geldiği günlerde Baron Roçıld, Hahambaşı Haim Nahum aracılığı ile hazineye bin lira bağış yapmıştır. 1903 te İstanbul'a gelen Baron Roçıld, Topkapı Sarayında yazma halinde bulunan "Şah Tahmasb Şehnamasi'ni" satın almıştır Osmanlı devleti ile Roçıldlar ailesinin ilişkisini Reşat Nuri Güntekin "Roçıld Ekrem Bey" hikayesine konu ederek 1919’da yayınlamıştır. Günümüzde Dünya Ekonomisine dolayısıyla siyasetine arka plandan yön veren Roçıldlar (Yahudi asıllı) başta Amerika olmak üzere sayısız devletlerin yönetimine etki etmektedir.(Saygılarımla) Enver Kabul.

 

Kaynakça:

 

Rothschıdler ve Osmalı İmparatorluğu. Prof Dr Mustafa Balcıoğlu Doç Dr Sezai Balcı.Erguvani Yayınevi Ankara 2018.

 

Yorumlar  

0 #1 kemal solak 08-04-2021 16:28
Günumuzdeki Suriye üzerinde oynananlar , bizi muaf tutmuyordu. Proje bir bitindü; ama hesap ters döndü. Yani kuvvet ile oyun bozuldu. Vaz geçen yok. Ertelediler... Tefrikaya düşersek kaybederiz. Orta Doğuda ancak bu toprakların insanı söz sahibi oldukca huzur bulabiliriz. Yerlerindwn edilenleein halini görüyoruz. Bunlar bize yansiyan olumsuzluklardır. Bundan Avrupa muzdarip değil. Onu bile Türkiye rahatlatıyor. İcerde ve doşarda 9 milyon Refugi besliyoruz. Beraberlik şart.
Uzun vadede kazanan kuvvetliler olacaktır.
Makale bu yönüyle,önemli mesajlar veriyor.
Prof. Dr. Kemal Solak

You have no rights to post comments

Köşe Yazarları


Annemin Ardından...
Cuma, 25 Ağustos 2023
...
TÜRK BAYRAMI: NEVRUZ
Salı, 29 Mart 2022
...

An itibariyle ziyaretci sayısı:

289 ziyaretçi ve 0 üye çevrimiçi