Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi, Ceyhan Organize Sanayi Bölgesi ve Ceyhan Mühendislik Fakültesi

Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi, Ceyhan Organize Sanayi Bölgesi ve Ceyhan Mühendislik Fakültesi

 

Ali Alper ÇETİN

 

“Kimse senin dalgalarla nasıl boğuştuğuna bakmaz; gemiyi limana getirip getirmediğine bakar.”

Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (CEİEB)

Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi; 17/10/2007 tarih ve 26673 sayılı Resmi Gazetede 2010/33 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuş, 1341 hektar büyüklüğündeki alan Ceyhan’da tanımlanmıştır. 04.01.2010 tarih ve 2010/33 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Bölgede bulunan taşınmazların “Acele kamulaştırma kararı” verilmiş, kararname ekinde de Bölgenin X ve Y koordinatları verilerek sınırları tanımlanmış, belirtilmiştir.

Onbir yıldır, on yılı aşkın bir süre önce kurulan Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi beklenen ilerlemeyi gösterememiştir. Kuruluşundan bu güne kadar, maalesef hala kamulaştırma çalışmalarının tamamlanamadığı bir bölge olarak durmakta. Yetkililerin yaptığı açıklamalar hep çalışmaların sürdüğü, en kısa zamanda bitirileceği yönünde. Oysa Bakanlar Kurulu kararı ekinde arazi koordinatları belirlenmiş, bölgenin fiziki alanı tanımlanmıştır ki kamulaştırma sorunun olmaması gerekiyor. Çünkü ilgili Kararname de “Acele kamulaştırma kararı” ile iş kolaylaştırılmıştır. Ayrıca bu kararname, bir Kanun hükmünde kararnamedir.

Uzmanların ortak görüşü; 200 milyar dolarlık yatırım yapılacağı tahmin edilmektedir. Hala Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi'nde yatırımcılar arsa tahsisini beklenmektedirler. Tabii ki bu süreçte, ne yabancı yatırımcılar ne de ülkemizdeki yatırımcılar bölgede yatırım yapmak için çok ciddi bir çaba içerisinde olamadılar. Bu nedenle müteşebbis, yerli - yabancı yatırımcı, bölgenin işgücü, tüm bölge halkı sabırsızlıkla bu projeleri beklemekte; ülke ve bölgemizin üretimin dinamiği olacak, milyarlarca dolarla ekonomiye katkı koyacak Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi, çok hızlı bir şekilde tamamlama mecburiyeti kaçınılmaz olmuştur. Doğu Akdeniz’in enerji üssü olacak bu proje Ceyhan’ın, Çukurova’nın kurtuluşu olurken, ülke ekonomisine de çok büyük katma değer yaratacaktır.

Bu Projenin yetkililer ise; “Ufak bazı sıkıntılar bulunmakla beraber, bölgenin hızlı bir şekilde yatırımcıya tahsis edilebilir halde olduğunu” belirtiyorlar. Hep aynı sözler…

Diğer taraftan çok üzücü bir söylenti; Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesinin Kuruluş maliyeti, kamulaştırma, tüm proje ve alt yapı için her yıl ayrılan ödenekler kullanılmayıp, başka kuruluşların bütçelerine aktarıldığı konuşulmaktadır.

Ülkemiz sürekli gelişip büyümekte, ihtiyaçları da artmaktadır. Ancak bu gelişimde Çukurova’nın esamesi bile okunmamaktadır. Adana işsizlik sıralamasında maalesef birinci sırada. Neden? Planlanan, üretime yönelik büyük sanayi yatırımlarını gerçekleştirilememiştir. Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi yönetimi yatırımcıya yer tahsisi yapamamıştır. Yabancı ve yerli sermaye yatırımcısı her yıl başka bölgeye kaymış, başka bölgelere yatırım yapmıştır. Maalesef büyüme rakamları Çukurova’da dip yapmıştır. Bölgenin sanayiciye yer tahsis etme işlemi daha da uzarsa, yatırımcı bu bölgeye gelmekte naz yapacaktır, yatırım yapmayacaktır.

Ceyhan Enerji İhtisas EndüstriBölgesi, Ceyhan Mühendislik Fakültesini de negatif etkilemiştir. Ç.Ü Ceyhan Mühendislik Fakültesi kuruluşunda da farklı disiplinler düşünülerek, değişik bölümler planlamıştır. Bu ise büyük bir potansiyeldir. Fakülte hala emekleme döneminde…

Ceyhan Mühendislik Fakültesi, İşletmelere nitelikli istihdam ve
danışmanlık hizmetleri sağlamada ve aynı zamanda üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde sanayi Ar-Ge projeleri oluşturulmasında büyük bir potansiyele sahip olacaktır.

Petrokimya sektörü ön plana çıkmaktadır. Ülkemizin petrol ve doğalgaz gibi doğrudan enerji kaynaklarından sonraki en büyük ithalat kalemini, rafinaj ve petrokimya ürünleri oluşturmaktadır. Petrokimya ürünlerinin kullanılmadığı alan neredeyse yok gibi. PETKİM ise ancak % 20 ihtiyacı karşılamakta, dolayısıyla milyarlarca dolarlık ithalat yapılmaktadır. Ayrıca ülkemizde, Petrokimya türevi ürünlere talep dünya ortalamaların iki katı üstündedir.

Proje neden on yıldır ilerlemiyor? Akıbeti merak ediliyor.  Yerli yabancı yatırımcı projenin tamamlanmasını bekliyor. Bölge halkı sabırsızlanıyor. İşgücü bunu bekliyor!

Bölge insanı merak ediyor;

1-    Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi için hangi çalışmalar yapılmıştır?

2-    Neden çalışmalarda bir ilerleme kaydedilmiyor. Darboğazlarımız neler?

3-    Bakanlık tarafından proje için ne kadar ödenek ayrılmış, bu proje için ne kadar harcama yapılmıştır?

4-    Proje ne zaman tamamlanacak?

5-    Proje tamamlandığında toplam maliyeti ne olacak?

6-    Projenin ülke ekonomisine ekonomik katma değeri ne olacaktır?

 

 

 

Ceyhan Organize Sanayi (COSB)

 

Ceyhan Organize Sanayinin kuruluş çalışmaları 2003 yılına dayanıyor. Sanıyorum kuruluşu 2008. Kimse kuruluş tarihini yazmıyor. Neden? Çünkü yılan hikayesine döndü….

 

Kalkınmadaki temel amaç üretim ve istihdam yapısını, tarım yerine sanayi ve hizmet sektörleri için arttırmak, bu yönde gelişme göstermek, refah seviyesini yükseltmektir.

Üretmeden paylaşma olmaz. Üreteceksin ki paylaşasın… Yoksa neyi paylaşacaksınız?

Ekonomisi gün geçtikçe güçlenen ülkemiz son yirmibeş yıllık süreçte sanayi, teknoloji, yazılım alanlarında önemli gelişmeler göstermiş, üretim ve ihracatta rekor kırmaya başlamıştır. Bu süreçte öne çıkan OSB’ler ve teknokentler çok önemli işlevlerin yerine getirilmesinde uygun ortamları sağlamış ve bu başarının ortaya çıkmasında çok önemli rol oynamıştır.

 

Özellikle büyük kentlerde kurulan OSB’ler, sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi tesislerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla; sınırları tasdik edilmiş arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar dahilinde gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı alanları ile küçük imalat ve tamirat, ticaret, eğitim ve sağlık alanları, teknoloji geliştirme bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan mal ve hizmet üretim bölgeleri olarak öne çıkmış ve “Cazibe merkezi” konumuna gelmişlerdir. Bugün Türkiye’deki OSB’lerde 55.000 civarında sanayi tesisi üretim yapmaktadır.

 

Bölgemizde Organize Sanayi Bölgelerinin problemleri, darboğazları yıllardır devam ediyor. Bir zamanlar herkesin imrendiği, sanayinin yıldızı olan Adana’mız son 25 yıldır önce duraklamaya, daha sonra da gerilemeye başladı. Şimdi ise işsizlik araştırmasında Türkiye birinci sırasına düşmüş olması çok ürkütücü… Bunun da sebebi çoğunlukla da biziz. Seçtiğimiz vekillerimiz yeterince sahiplenmiyor, onları gereği gibi bilgilendirmiyor, yerine getirilmesi çok güç tayin, iş takibi, kredi vs ile vekillerimizi boğuyoruz. Unutmamalıyız ki onların ana görevi yasama ve bölgemizin ihtiyaçları doğrultusunda hizmet getirmedir. Bu doğrultuda destekleyeceğimiz vekillerimiz bireysel hizmetler peşinde koşup tükeneceğine, bölge hizmetlerine, Adana’nın problemlerine yönelebilirler.

COSB Ceyhan Organize Sanayi beklenen performansı gösterememiştir. On yıldır bölge halkının umudu olan proje, iyi olmayan bir süreç ile kötü yönetilmiştir. Refah toplumları, sanayileşme sürecini tamamlayan üreten toplumlardır.

Yüksek/ileri teknolojiyi kullanmak, yüksek teknoloji, Ar-ge, teknokentlerin olabilmesi, tarıma dayalı sektörlerin kümeleştirilmesi için Organize Sanayi Bölgeleri zaruridir. Bölge insanını da refaha kavuşturacak en önemli projelerden biridir.

Bu nedenle, emsallerimizden güzel bir örnek verir isek;

Osmaniye, Organize Sanayilerinin 1 ve 2.( Bir ve İkincisini) bitirerek hizmete sokmuş, 3. (Üçüncü)  Organize Sanayisini hizmete sunmaya almaya çalışmaktadır. Osmaniye’yi ayakta alkışlamak gerekiyor…

COSB neden on yıldır yerinde sayıyor? Akıbeti de bilinmiyor? Yatırımcı sizi bekliyor. İşgücü sizi bekliyor. Ceyhan ekonomisi de Bölge ekonomisi yıllardır durağan… Gecikmesi yatırımcının başka bölgelere kaymasına neden oluyor. Hala COSB’nin sınırları tartışılıyorsa bu hakikaten üzücü… Bir sıkıntı olmamalı? Bu proje, bölge ekonomisinin dinamiği olacak. Hem de vazgeçilemez bir dinamik. Bölge kalkınmasına büyük ivme kazandıracak, Ceyhan ekonomisine büyük bir katma değer yaratacaktır.

Tabii ki, Bölge halkı merak edecek;

COSB’nin darboğazlar ne, yapımında nerede tıkanıyoruz? Yetkililer bunun açıklamalı.

Ceyhan, Yerli Otomobil fabrikasının Ceyhan’da kurulmasına talip. Biz de bunu çok arzuluyoruz. Siz, Organize Sanayinizi tamamlamadan, bitirmeden; alt yapısını kurmadan  “Yerli Otomobil Fabrikası” nı kimse size vermez. Hiçbir teknoloji bu şartlardaki yeri tercih de etmez. “Fabrika Organizasyonu” disiplininde; fabrikanın yer seçimi için en önemli faktörlerden biridir.

Diğer taraftan, Ceyhan’ın yatırım-proje, uygulama konusunda yetişmiş, büyük projeler yürütmüş,  devlette bu işlerin koordinatörlüklerini yapmış çok iyi yetişmiş teknisyenleri, uzmanları var. Emekli olup, Ceyhan’da, Adana’da ikamet edenleri bile var. Bu uzmanlardan neden faydalanılmıyor?

Akıl almıyor… Bu uzmanlar ki, böyle bir hizmette bedel bile istemez.

 

 

Ceyhan Mühendislik Fakültesi (CMF)

Ceyhan’a bir üniversite kurulması idi arzum. Fakat bu siyasi otoritenin inisiyatifiydi. Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi(CEİEB), Yumurtalık Serbest Bölgesi, Ceyhan Organize Sanayi Bölgesi(COSB) ile bu potansiyel mevcut ve Ceyhan Mühendislik Fakültesinin kurulması zaruriydi.

Fakülte, işletmelere nitelikli istihdam, teknoloji transferi, nitelikli işgücünün yetişmesi ve danışmanlık hizmetleri sağlamada ve aynı zamanda üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde sanayi Ar-Ge projeleri oluşturulmasında büyük bir potansiyele sahiptir.

CMF’si bütün mühendislik disiplinleri; Petrokimya mühendisliğinden Endüstri mühendisliğine, Enerji mühendisliğinden Mekatronik’e hatta Aktüerya’ya kadar onlarca bölümü kaldıracak yüksek bir potansiyel vardır. 20.000-30.000 öğrenci kapasitesi olabileceğini düşünüyorum. O safhada Ceyhan Üniversitesi doğacaktır. Türkiye’de çoğu üniversite de böyle doğmuştur.

Nitekim, 2009 yılında Çukurova Üniversitesi bünyesinde “Ceyhan Mühendislik Fakültesi kuruldu. Bu konuda emeğim büyük oldu. Kuruluşunda, en etkin rolü üstlendim. Teknik eleman oluşum, CEİEB, COSB ve Yumurtalık Serbest Bölgesi projelerini ve gerekçelerini Üniversite yönetimine güzel izah etmem, o günkü Çukurova Üniversitesi Mühendis ve Mimarlık Fakültesini Dekanın okul arkadaşım olması da bu işi kolaylaştırmıştı. Rektör bey de çözüm odaklı, olumlu yaklaştı Çukurova Üniversite senatosu, sevindirici kararı aldı. Ve 2009 yılında Ç.Ü Ceyhan Mühendislik Fakültesi kurulmuş oldu.

Fakat CMF dumura uğradı. Dokuz (9) yıldır hiçbir gelişme yok. Fakülte yönetiminde görev yapan Ceyhan Mühendislik Fakültesi Dekanı, iki dekan yardımcısı, Genel Sekterin hiçbir gayretini göremiyoruz…

Karabük’ü ikiye bölen Araç Çayı’nın ıslah etüdü çalışmalarına Heyet başkanı olarak gittiğimde, şehri de özellikle incelemiştim.İşte size, örnek alacağınız bir üniversite:

Karabük Üniversitesi. Ceyhan Mühendislik Fakültesi ile aynı dönemlerde kuruldu. Şu an Karabük nüfusu öğrenciler dahil 134.000, Karabük Üniversitesinin öğrenci sayısı: 53.000 kişi. Evet 53.000 öğrenci; Karabük İlinin ekonomisini ne kadar canlandırdığını siz düşünün.

Ceyhan’ımızı hepimiz çok seviyoruz. Işıldayan şehrimiz kalmadı artık. Ceyhan garip, sanayi üretimi yok, Fakülte sahipsiz… Ceyhan ekonomisinin, bölge ekonomisinin durağan olduğunu hep biliyoruz, bütün halk biliyor. Fakat Ceyhan ekonomisine büyük ivme verecek, fakültenin hayata geçirilememesi, şehri geri ket vurdurtuyor. Niye sahiplenmiyorsunuz. Neyi bekliyorsunuz?

Geçmişin tarım ve sanayi havzası olan Çukurova artık yok. Anılan projeleri daha fazla beklemeye tahammülümüz de kalmadı, bıçak kemiğe dayandı…

Lamı cimi yok. Ç.Ü Ceyhan Mühendislik Fakültesini süratle faaliyete geçirmek zorundasınız. Aksi takdirde durağan bir ekonomiye boyun eğdiğiniz gibi, herhalde Ceyhan da kasabaya dönmesini istemezsiniz. Üzülerek ifade ediyorum, geçen yıllarınızı, 50 yıl önceyi bile ararsınız. Unutmayın ki başka Ceyhan yok…

Görsel ve yazılı basın-medya şimdiye kadar, bu konuları hep ihmal etti. Bölge medyası kamu niteliğindeki görev ve sorumluluğunu yerine getirmelidir. Geleceğimiz için, çocuklarımız için bu projelerin takipçisi olmak zorundayız.

Haydi Ceyhanlılar, haydi Çukurova! Birlik olup sorunlarınıza sahip çıkmalısınız.

 

Ali Alper ÇETİN

Mak. Müh - İşletme Yönetim Uzmanı

Çukurova Lobisi İmtiyaz Sahibi

(Çukurovalılar Derneği Onursal Başkanı)

E-posta: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

 

Kaynakça:

OSB Kanunu; 12.04.2000, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu

Ali Alper Çetin, Ceyhan OSB için Tek Çözüm!, Temmuz-2012, cukurovader.org.tr

 

You have no rights to post comments

Köşe Yazarları


Annemin Ardından...
Cuma, 25 Ağustos 2023
...
TÜRK BAYRAMI: NEVRUZ
Salı, 29 Mart 2022
...

An itibariyle ziyaretci sayısı:

188 ziyaretçi ve 0 üye çevrimiçi